Uluslararası sivil toplum kuruluşu Global Energy Monitor’ün Küresel Kömürlü Santral Takipçisi Projesi kapsamında hazırladığı "Yükseliş ve Çöküş" raporu, kömür enerjisi sektöründe çarpıcı bir gerilemeyi gözler önüne serdi. Rapora göre, 2024 yılında devreye giren yeni kömür kapasitesi son 20 yılın en düşük seviyesine geriledi. Bu durum, küresel enerji politikalarında ve çevresel farkındalıkta yaşanan değişimin önemli bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Kömürün Düşüşü: Nedenleri ve Sonuçları

Kömür kullanımındaki bu belirgin düşüşün arkasında yatan birçok faktör bulunuyor. Bunlardan en önemlileri:

• Artan Yenilenebilir Enerji Yatırımları: Güneş, rüzgar ve hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımlar, kömürün enerji üretimindeki payını giderek azaltıyor.
• Çevresel Kaygılar: Kömürün neden olduğu hava kirliliği, iklim değişikliği ve diğer çevresel sorunlar, hükümetleri ve yatırımcıları daha temiz enerji kaynaklarına yönlendiriyor.
• Ekonomik Faktörler: Yenilenebilir enerji teknolojilerinin maliyetlerindeki düşüş, kömürü ekonomik olarak daha az cazip hale getiriyor.

Bu düşüşün sonuçları ise oldukça önemli. Kömür kullanımının azalması, sera gazı emisyonlarının düşmesine, hava kalitesinin iyileşmesine ve iklim değişikliğiyle mücadeleye katkı sağlıyor. Ayrıca, yenilenebilir enerji sektöründe yeni iş olanakları yaratılmasına ve enerji bağımsızlığının artırılmasına da yardımcı oluyor.

Türkiye'de Kömürün Geleceği

Peki, küresel kömür kapasitesindeki bu düşüş Türkiye'yi nasıl etkileyecek? Türkiye, enerji ihtiyacını karşılamak için hala büyük ölçüde kömüre bağımlı durumda. Ancak, son yıllarda yenilenebilir enerji yatırımlarında da önemli artışlar yaşanıyor. Türkiye'nin kömürden uzaklaşma hızı, enerji politikalarına, teknolojik gelişmelere ve ekonomik koşullara bağlı olacak. Ancak, küresel trendler ve çevresel baskılar, Türkiye'nin de uzun vadede kömür kullanımını azaltması gerektiğini gösteriyor.

Türkiye'nin kömürden uzaklaşma sürecinde dikkate alması gereken bazı önemli noktalar şunlar:

• Yenilenebilir Enerji Yatırımlarını Hızlandırmak: Güneş, rüzgar ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının potansiyelini tam olarak kullanmak için daha fazla yatırım yapılmalı.
• Enerji Verimliliğini Artırmak: Binalarda, sanayide ve ulaşımda enerji verimliliğini artıracak önlemler alınmalı.
• Kömür İşletmelerinde Çalışanların Geçişini Kolaylaştırmak: Kömür madenlerinde ve santrallerinde çalışanların yenilenebilir enerji sektöründe veya diğer sektörlerde istihdam edilmelerini sağlayacak programlar geliştirilmeli.

Dünyada kömür enerjisi kullanımının azalması, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede umut verici bir gelişme. Türkiye'nin de bu trende uyum sağlayarak daha temiz ve sürdürülebilir bir enerji geleceğine yönelmesi gerekiyor. Fosil yakıtlardan uzaklaşmak, hem çevresel hem de ekonomik açıdan büyük faydalar sağlayacaktır.