Havaların ısınmasıyla birlikte sivrisineklerin artması, sıtma riskini de beraberinde getiriyor. Uzmanlar, sıtmanın tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabileceği konusunda uyarıyor. Peki, sıtma nedir ve kimler risk altında?
Sıtma Nedir? Nasıl Bulaşır?
Sıtma, Anopheles cinsi dişi sivrisineklerin ısırığıyla bulaşan paraziter bir hastalıktır. Parazitler, sivrisineğin tükürüğü yoluyla insan vücuduna girer ve karaciğere ulaşarak çoğalmaya başlar. Daha sonra kırmızı kan hücrelerine geçerek onların patlamasına neden olur. Bu durum, sıtmanın tipik belirtileri olan ateş, titreme ve terlemeye yol açar.
Doç. Dr. Nevin İnce'nin de belirttiği gibi, en yaygın bulaşma şekli sivrisinek ısırığıdır. Ancak nadiren de olsa, enfekte kan nakli veya anneden bebeğe geçiş yoluyla da bulaşma görülebilir. Ülkemizde bazı ithal vakaların hala görülebildiği unutulmamalıdır.
Sıtmanın Belirtileri Nelerdir?
Sıtmanın belirtileri genellikle sivrisinek ısırığından 10-15 gün sonra ortaya çıkar. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Yüksek ateş
- Şiddetli titreme
- Aşırı terleme
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Halsizlik
- Bulantı ve kusma
- Karın ağrısı
Sıtma, özellikle çocuklar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için daha tehlikelidir. Bu gruplarda, hastalık daha hızlı ilerleyebilir ve ölümcül sonuçlara yol açabilir.
Sıtmadan Korunma Yolları
Sıtmadan korunmak için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Sivrisineklerin yoğun olduğu bölgelerde uzun kollu giysiler giymek
- Sivrisinek kovucu spreyler kullanmak
- Pencerelere ve kapılara sineklik takmak
- Yatarken cibinlik kullanmak
- Sivrisineklerin üreme alanlarını (durgun su birikintileri) ortadan kaldırmak
Seyahat öncesinde sıtma riski olan bölgeler hakkında bilgi almak ve gerekli önlemleri almak da önemlidir. Doktorunuza danışarak profilaktik ilaçlar kullanabilirsiniz.
Sıtma, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak hayati önem taşır. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır!
