Gagauzya Özerk Yeri Başkanı Evghenia Gutul'un tutuklanması, bölgede ve Moldova siyasetinde büyük yankı uyandırdı. 2023'teki seçimlerde sürpriz bir şekilde göreve gelen Gutul'un, Rusya yanlısı politikaları ve yolsuzluk iddiaları nedeniyle yargı süreci başlamıştı. Peki, bu tutuklamanın ardında yatan sebepler neler? Türkiye'nin bu konudaki tutumu nasıl?

Gutul'un Yükselişi ve Şor Bağlantısı

Evghenia Gutul'un siyasi geçmişi oldukça kısa. 2023 seçimlerinden önce tanınmayan bir isimken, Ilon Şor ile olan bağlantısı sayesinde hızla yükseldi. Musevi asıllı Moldovalı bir oligark olan Şor, Moldova'da yolsuzluk suçlamalarıyla yargılanmış ve ülkesinden kaçmıştı. Gutul'un, Şor'un partisi aracılığıyla seçim kampanyası yürüttüğü ve seçmenlere para dağıttığı iddiaları, yargı sürecinin temelini oluşturuyor.

Şor'un Rusya ile yakın ilişkileri de dikkat çekiyor. Rusya'da Zafer Platformu'nu kuran Şor, Moldova'ya yönelik propaganda faaliyetlerine devam ediyor. Özellikle emekli maaşları üzerinden Moldova halkını etkilemeye çalışan Şor'un, bu faaliyetleri Moldova'nın siyasi egemenliğine yönelik bir tehdit olarak görülüyor.

Yolsuzluk İddiaları ve Seçmen Satın Alma

Gutul'un yargılanmasının temelinde, seçim kampanyası sırasında Şor'dan gelen parayla seçmen satın aldığı iddiası yatıyor. Moldova yasalarına aykırı bir şekilde kampanya için para toplamakla suçlanan Gutul'un, bu paraları seçmenlere dağıtarak seçim sonuçlarını etkilediği öne sürülüyor. Gagauzya'daki seçimlerde yaklaşık 52 bin kişi oy kullanırken, her bir oyun değeri oldukça yüksek. Bu nedenle, seçmenlere para dağıtılması seçim sonuçlarını doğrudan etkileyebilecek bir faktör olarak değerlendiriliyor.

Gutul'un seçimi kazandıktan sonra Şor'un Rusya'da kurduğu Zafer Platformu'na katılması ve Şor'un icra sekreterliği görevine getirilmesi, bu iddiaları daha da güçlendiriyor. Moldova yasalarına göre Gagauzya başkanı aynı zamanda bakanlar kurulunda bir koltuğa sahipken, Gutul bu olaylar nedeniyle bakanlar kuruluna alınmadı.

Türkiye'nin Dengeli Tutumu

Türkiye, Gagauzya'daki gelişmelerle ilgili olarak Moldova'nın hukukuna ve egemenliğine saygı temelli bir yaklaşım sergiliyor. Aynı zamanda, Gutul'un suçunun ispatlanana kadar masumiyet karinesine sahip olduğunu vurguluyor. Türkiye, Moldova yargısının kararına saygı göstermekle birlikte, iki taraf arasında iletişimi teşvik ediyor ve zaman zaman iletişim kanalı oluyor.

Türkiye'nin bu dengeli tutumu, hem Moldova'nın anayasal düzenine saygıyı hem de soydaş Gagauzların haklarını korumayı amaçlıyor. 1994 yılında Gagauzların özerk bölge olarak tanınmasında arabulucu rolü üstlenen Türkiye, bugün de aynı şekilde diplomatik bir yaklaşım sergiliyor.

Evghenia Gutul'un tutuklanması, Gagauzya ve Moldova siyasetinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Yargı sürecinin sonuçları, bölgedeki siyasi dengeleri derinden etkileyebilir. Türkiye'nin bu süreçteki yapıcı ve dengeli tutumu, bölgedeki istikrarın korunması açısından büyük önem taşıyor.