Van Gölü'nde tehlike çanları çalıyor! Nisan ayında artan yağışlara rağmen göldeki su seviyesinde beklenen iyileşme sağlanamadı. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, durumun ciddiyetini vurgulayarak, yaz aylarında buharlaşmanın etkisiyle çekilmenin daha da hızlanabileceği uyarısında bulundu.
Van Gölü'nü Bekleyen Tehlikeler
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, Nisan ayındaki yoğun yağışların sevindirici olduğunu ancak Van Gölü'nün su seviyesine kayda değer bir katkı sağlamadığını belirtti. Kış mevsiminin kurak geçmesi ve beklenen kar yağışının olmaması, gölü besleyen en önemli kaynakların zayıflamasına neden oldu. Alaeddinoğlu, 45 yıllık meteorolojik verilere dayanarak, yağışların sonbahar aylarında ciddi ölçüde azaldığını ve mevcut yağışların göl üzerinde beklenen etkiyi yaratmadığını kaydetti.
Van Gölü'nü besleyen temel unsurun uzun süreli kış karı olduğunu vurgulayan Alaeddinoğlu, "Bu yıl kışın yeterli kar yağmadı. Şu anda havzaya düşen yağışlar ciddi bir artış gösterse de, bunlar gölde bir iyileşme sağlamıyor. Özellikle Nisan yağmurları kısa süreli ve şiddetli olduğu için, toprak tarafından emilmeden akışa geçiyor. Eğer gölde bir toparlanma olsaydı, bu kendini gösterirdi. Ancak şu anda böyle bir durum yok" ifadelerini kullandı.
Yetersiz kar yağışı nedeniyle toprak ve yeraltı sularının da yeterince beslenemediğini belirten Alaeddinoğlu, Van Gölü'nde su seviyesinin korunmasında yeraltı sularının büyük bir paya sahip olduğunu hatırlattı. Toplam yağışın yaklaşık yüzde 30'unun yeraltı sularıyla göle ulaştığını ancak bu kış düşük kar yağışı nedeniyle bu kaynağın da zayıfladığını dile getirdi.
Buharlaşma ve Çekilme Tehdidi
Yaz aylarında sıcaklıkların artacağına işaret eden Alaeddinoğlu, "Bu durum buharlaşmayı artıracak ve göldeki su kayıpları daha da belirginleşecek. Artık yağışlı sezonun sonbahardan ilkbahara kaydığını net bir şekilde gözlemliyoruz. Kış yağışlarında da azalma söz konusu" diye konuştu. Bu durumun Van Gölü için ciddi bir tehlike oluşturduğunu vurgulayan uzmanlar, alınması gereken önlemler konusunda uyarılarda bulunuyor.
Çözüm Önerileri ve Beklentiler
Van Gölü'nün kurtarılması için alınması gereken önlemler şu şekilde sıralanabilir:
- Su kaynaklarının verimli kullanılması
- Bilinçli sulama yöntemlerinin teşvik edilmesi
- Endüstriyel atıkların kontrol altına alınması
- Ağaçlandırma çalışmalarının hızlandırılması
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, Nisan yağışlarının kuru tarımla uğraşan çiftçiler için kısa vadede olumlu bir gelişme olarak görülse de, havzanın toplam su rezervi açısından tabloyu endişe verici bulduğunu söyledi. Alaeddinoğlu, "Eğer Mayıs ayında ciddi yağışlar yaşanmazsa, Van Gölü'nde bu yılki çekilmenin önceki yıllara kıyasla daha belirgin ve gözle görülür olacağı kuvvetle muhtemel" değerlendirmesinde bulundu. Van Gölü'nün geleceği için umutlu olmakla birlikte, acil önlemlerin alınması gerektiği de bir gerçek.
